Czy warto jeść dzikie rośliny – czy w ogóle można i po co to robić?
Czy warto jeść dzikie rośliny? Bo przecież łąki i lasy to takie ogromne „supermarkety” natury. Kiedy nauczymy się od nowa poruszać po tych terenach, znajdziemy w nim wszystko co potrzebne do życia i zdrowia. Ludzie od wieków znajdowali kulinarne zastosowanie dla roślin dziko rosnących. Jednak wraz z postępem cywilizacyjnym to co kiedyś było naturalne, stało się niemodne czy wręcz uważane jest za szkodliwe i niebezpieczne. Tymczasem rośliny rosnące w naturalnym środowisku są cennym źródłem witamin, mikro i makro elementów oraz informacji, którą ma do przekazania nam Matka Ziemia. Bogactwo składników zawartych w „dzikich” roślinach nie da się porównać do tych zawartych w roślinach hodowlanych. „Dzikuski” rosną w swoim tempie – bez sztucznych przyspieszaczy, radzą sobie bez nawozów i oprysków, siłę do życia czerpią z ziemi i słońca, współpracując z całym otoczeniem.
Czy warto jeść dzikie rośliny
Nie zamierzam nikogo przekonywać do jedzenia w jakiejkolwiek postaci, roślin z lasu czy łąki, ale może warto spróbować?
Różne części roślin można włączyć do naszego jadłospisu praktycznie przez cały rok. Zjadać możemy liście, pączki, kwiaty, owoce, nasiona oraz korzenie. Oczywiście większość roślin nie jest jadalna, ale jest wiele takich, które możemy zastosować chociażby w formie herbatki. Zimową porą szczególnie cenne są herbatki robione na bazie igliwia sosny, jodły czy świerku. To właśnie zimą igiełki zawierają najwięcej witaminy C, która jest tak bardzo potrzebna naszym organizmom. Spod śniegu wystają czasem zielone gałązki gwiazdnicy, która stanowi doskonały dodatek np. do jajecznicy. W lutym pojawiają się pierwsze listki młodej pokrzywy i podagrycznika, które śmiało możemy dorzucić do zupy.
Wiosna to doskonała pora na rozpoczęcie przygody z dzikimi roślinami
Wraz z nastającą wiosną pojawiają sią fiołki, stokrotki, dziki szczaw, mniszek, bluszczyk kurdybanek, czosnaczek, jasnoty: purpurowa i biała, krwawnik i wiele innych ślicznych roślinek. Można by rzec: Istne szaleństwo! Po nieco szarawym, zimowym krajobrazie nasze oczy po prostu „łykają” te pyszności. Już samo oglądanie, wąchanie, po prostu bycie w naturze dodaje nam energii, a kiedy jeszcze zasilimy nasze ciało dawką odżywczych składników, podziękuje nam ono zdrowiem i zadowoleniem.
Latem pojawiają się pierwsze owoce: poziomki, maliny, czeremcha. Wciąż można zbierać młode liście niektórych roślin, które zbieraliśmy wiosną.
Jesień to królowa owoców, którymi możemy zajadać się na surowo, lub zatrzymać ich aromat w pysznym soku, dżemie czy marmoladzie.
Czy warto jeść dzikie rośliny -jak je zbierać i przetwarzać
- Najważniejszą zasadą podczas zbierania roślin jest ta, że zbieraj tylko te rośliny, które dobrze znasz.
- Zbieraj rośliny z terenów czystych, czyli odpadają: okolice wysypisk śmieci, okolice zakładów przemysłowych, obrzeża pól uprawnych opryskiwanych środkami chemicznymi, pobocza jezdni itp.
- Do zbioru wybieraj roślinki zdrowe, które nie zmagają się ze szkodnikami.
- Rośliny to żywe istoty – zbieraj tyle ile potrzebujesz, nie niszcząc całej rośliny. Nie przyczyniaj się również do wyniszczenia gatunku, pozostaw większość roślin w stanie nietkniętym.
- Wyraź wdzięczność za dar jaki otrzymujesz.
- Nie zbieraj roślin chronionych i takich, które rzadko spotykasz w swojej okolicy.
- Zebrane rośliny nie powinny być przechowywane zbyt długo, najlepiej zużyć je tego samego dnia.
- Przed spożyciem starannie wypłucz i umyj swoje „dzikie warzywa”, szczególnie te, które będą podawane na surowo. „Na surowo” to jeden ze sposobów serwowania roślin. Można zrobić różnego rodzaju surówki, w całości oparte na tym co znajdziemy na łące, lub dodać kilka dzikich listków do klasycznej sałaty.
- Zielone listki mogą być dodatkiem do różnego rodzaju szejków i napoi.
- Ugotowane sprawdzą się jako „szpinaki” oraz w różnego rodzaju zupach, gulaszach.
- „Dzikie warzywa” można gotować, piec, smażyć, kisić. Można je również zamrozić lub ususzyć.
Jak zatem widać „procedura kulinarna” nie odbiega od tej stosowanej dla roślin hodowlanych.
Czy warto jeść dzikie rośliny – kilka roślin dostępnych w „markecie” Natura już od wczesnej wiosny
Bluszczyk kurdybanek Glechoma hederacea
Występuje pospolicie w zaroślach i lasach. Liście bluszczyku można dodawać do sałatek, surówek, omletów i zup. Mają lekko gorzkawy, korzenny smak i nadają potrawom specyficzny aromat. Ja osobiście dodaję kurdybanek do rosołu i różnych sosów. Wysuszony używam jako przyprawę.
Czosnaczek pospolity Alliaria petiolata
Często można go spotkać na skraju lasów i w parkach. Jadalne są liście, zbliżone smakiem i zapachem do czosnku i gorczycy. Najlepiej smakują surowe, gotowane tracą aromat.
Fiołek Viola
W Polsce rośnie dziko ponad 20 gatunków fiołków. Do celów kulinarnych najlepiej używać odmian o filetowych kwiatkach. Jadalne są młode liście, pączki kwiatowe i kwiaty. Można je jeść na surowo lub gotowane.
Gwiazdnica pospolita Stellaria media
To jeden z najpospolitszych chwastów polnych, który można spotkać praktycznie przez cały rok, również zimą. Można ją jeść na surowo, jej liście są bardzo smaczne, jednak ze względu na obecność saponin lepiej je ugotować. Może stanowić podstawę dania lub być dodatkiem np. do zupy.
Krwawnik pospolity Achillea millefolium
Krwawnik pospolity występuje na łąkach, pastwiskach, przydrożach, trawnikach, obrzeżach lasu. Młodziutkie listki dodaje się do wiosennych sałatek. Krwawnik jest też doskonałą, aromatyczną przyprawą np. do dań mięsnych.
Lipa Tilia
W polskich lasach występują dwa gatunki lipy: lipa szerokolistna i lipa drobnolistna. Młode liście lip mają słodkawy smak i można je podawać w formie sałaty np. z dodatkiem oliwy, przy czym za smaczniejsze uchodzą liście lipy drobnolistnej (nie mają włosków). Z kwiatów lipy można zaparzyć pyszną herbatkę, która ma również zastosowanie w ziołolecznictwie. Jadalne są również orzeszki lipowe.
Mniszek lekarski Taraxacum officinale
Ta pospolita roślina jest właściwie jadalna w całości. Niestety nie każdy polubi gorzki smak mniszka. Młodziutkie listki, jeszcze przed kwitnieniem roślinki nie zawierają tyle goryczy co starsze i właśnie te warto dodawać do wiosennych sałatek. Z kwiatów można robić syropy, słynny „miodek” i wino.
Nadają się również, podobnie jak liście i korzenie do parzenia herbatek. Nierozwinięte pączki kwiatowe można zakisić, niektórzy porównują ich smak do kaparów.
Podagrycznik pospolity Aegopodium podagraria
Występuje pospolicie, lasach, ogrodach i parkach. Najsmaczniejsze są młode wiosenne listki, które można dodawać do sałatek, ale także do zup. Można znaleźć wiele przepisów na kiszony podagrycznik.
Pokrzywa Urtica
Pokrzywa zwyczajna Urtica dioica to kolejna roślina występująca pospolicie w całym kraju. Najbardziej wartościowym pokarmem są młode pędy i liście zbierane od przedwiośnia do maja. Później do jedzenia nadają się jedynie najmłodsze liście na szczytach pędów. Pokrzywa to bogactwo witamin i minerałów, jednak ze względu na „parzące” włoski, które wydzielają kwas mrówkowy, jemy ją ugotowaną lub duszoną. Surową można dodać do szejka, lub zrobić z niej sok.
Stokrotka pospolita Bellis perennis
Któż nie zna stokrotki? Śliczne kwiatki zdobiące łąki i trawniki są jadalne. Kwiaty i liście są smaczne i można je zjadać w sałatkach, dodawać do zup.
Czy warto jeść dzikie rośliny?
To tylko kilka przykładów roślin, którymi możemy wzbogacić nasz codzienny jadłospis. Nawet jeśli nie masz przekonania do „dzikusków”, to czyż nie piękniej wygląda talerz ozdobiony kwiatem, który na dodatek można zjeść? Zdecydowanie warto sięgać po rośliny występujące dziko i włączać je do jadłospisu. Dodadzą zdrowia, a o koloroach na talerzu już nawet nie wspominam. Po inspiracje kulinarne zapraszam do innych artykułów.
Z miłością
Źródła:
http://lukaszluczaj.pl/dzikie-rosliny-jadalne-polski-pelny-tekst/
D. Lanska, Polne rośliny w kuchni, Warta 1993
